Ome Loeks had ’n peerd, maar ging dat even verkeerd…

Bij het verlaten van het historische stationsgebouw van Groningen loop je tegen een van de symbolen van Groningen aan: het peerd van Ome Loeks. Als kind zongen we al over het paard. ‘Peerd van Ome Loeks is dood, hailendal dood.’

Het schijnt dat het sinds 1900 al gezongen wordt. Kun je nagaan hoe zoiets blijft plakken. Want heel eerlijk gezegd weet niemand precies over welke Lukas (Loeks in ’t Grunnens) het liedje gaat.
 

Het verhaal van het peerd van ome Loeks

Het meest aannemelijke verhaal is dat van Lukas van Hemmen, eigenaar van herberg De Slingerij aan de Aweg. Hij had begin 1900 een renpaard genaamd Appelon. (Persoonlijk feitje: toen ik in 2010 plaatsnam in het bestuur van de Groningse studentenpaardrijvereniging Parafrid, noemden we ons bestuur ‘Appelon’ en namen we de bestuursfoto bij het witte standbeeld).

Maar goed, zoals paarden kunnen zijn, had Appelon het op een dag even gehad met stalknecht Barelt. Hij trapte naar Barelt. Die liet dat echter niet op zich zitten en dreef Appelon met een hooivork de hoek van zijn stal in. Appelon raakte gewond aan zijn neus. Enkele dagen later overleed het paard.
 

 

De beelden van Loeks

Het beroemde standbeeld van de leunende Loeks op een tevreden grazende Appelon is gemaakt door kunstenaar Jan de Baat en siert sinds 1959 het stationsplein (nooit met de kont naar de stationshal trouwens). Een lutje Loeks (kleine Loeks) is te vinden aan de Radesingel. Dit bronzen standbeeld (1951) heeft als titel Veulen en werd in de volksmond al snel omgedoopt tot Lutje Loeks. Maar het schijnt dat de oude Lukas van Hemmen bij de onthulling meewarig zijn hoofd schudde en mopperde ‘dat dit veulen in niets leek op zijn Appelon’.
 

Peerd van ome Loeks liedje

Zou ik bijna vergeten de tekst met jullie te delen…
(zingen op de melodie van het sinterklaasliedje Daar wordt aan de deur geklopt)

Peerd van Ome Loeks is dood, Loeks is dood, Loeks is dood,
Peerd van Ome Loeks is dood, hailendal dood.
Guster nog goud gezond, sluig ‘e mit steert in ‘t rond
Peerd van Ome Loeks is dood, hartstikke dood.

Peerd van Ome Loeks is dood, Loeks is dood, Loeks is dood,
Peerd van Ome Loeks is dood, hartstikke dood.
Haar ‘k hom moar vreten geven, din was ‘t wel in leven bleven.
Peerd van Ome Loeks is dood, hailendal dood.

Nou, dat vergeet je toch nooit weer??

Tip:
Het peerd van ome Loeks vind je terug in het unieke I Go Groningen design van de skyline van Groningen. Bestel nu de poster en/of ansichtkaarten en haal het peerd van ome Loeks in huis. Nergens anders verkrijgbaar!

Nog niet uitgelezen? Check meer bezienswaardigheden in Groningen.

Deze blog is oorspronkelijk gepubliceerd op 12 maart 2018 en bijgewerkt op 21 juni 2020.